Kobiety w judaiźmie

Ważniejsza od Synagogi

Ważniejsza od Synagogi
Mykwa ma pierwszeństo
~Rywka Slonim
Zanim zaczniemy się wgłębiać w ten zwyczaj powinniśmy zbadać centralną pozycję jaką zajmuje mykwa w życiu codziennym Żydów.
Większość Żydów, nawet tych uznających się za niereligijnych znają, przynajmniej w sposób podstawowy, micwy takie jak Szabat, koszerność, Jom Hakipurim czyli dzień odpustu i jeszcze parę praw Tory. Tymczasem mykwa i czystość rodzinna są pojęciami niejasnymi dla większości, zupełnie jak by były wyrwane z kontekstu.
Tymczasem utrzymywanie czystości rodzinnej jest pierwszorzędnym nakazem religijnym wywodzącym się prosto z Tory. Bezczeszczenie tego nakazu jest niemniejszym przestępstwem niż jedzenie Chamecu – sfermentowanego jedzenia – w Pesach, umyślne przerwanie postu w Jom Kipur lub niedotrzymywanie micwy Brit Mila – obrzezania.
Większość Żydów uznaje synagogę za centralną instytucję żydowską, natomiast Halacha (prawo żydowskie) mówi inaczej, że to właśnie mykwę należy zbudować jako pierwszą bo jest to ważniejsze od synagogi i od wniesienia Tory. Zgodnie z prawem wolno sprzedać synagogę a nawet zwoje Tory po to by pozyskać finanse na budowę mykwy. Praktycznie mówiąc grupa rodzin żydowskich mieszkająca razem nie jest uważana za gminę dopóki nie posiada ona wspólnej mykwy.
Powód jest bardzo prosty: wspólna modlitwa może się odbywać, praktycznie mówiąc wszędzie i rozwiązanie dla potrzeb społecznych związanych z synagogą można znaleźć także poza nią, natomiast współżycie małżeńskie według prawa żydowskiego wpływającego na potomstwo nie może istnieć bez dostępu do mykwy.
Nie będzie przesadą stwierdzenie, że jest ona fundamentem życia żydowskiego i bramą do przyszłości Żydów. 

DrukujEmail

Stosunek żydów do Nidy (oddalenie)

Stosunek Żydów do Nidy (oddalenie)


Jeden z wielu możliwych powodów dla powtarzającego się co miesiąc oddalenia

~Riwka Slonim


W przeszlości obawiano się kobiet w okresie miesiączki i działały one na otoczenie odpychająco. W najlepszym wypadku były omijane, a w najgorszym po prostu oddalane od społeczeństwa. Często kobiety w okresie miesiączki oskarżano o tragedie lub nieszczęścia jakie się zdarzały, zupełnie tak jak by zanieczyściły otoczenie swoim tchem lub spojrzeniem. Była to oczywiście reakcja błędna i prymitywna na zjawisko pozostające poza zasięgiem intelektualnym zacofanego społeczeństwa. Ludzie ci tolerowali to co miesięczne zjawisko jedynie jako dzieło złych duchów i demonów. Oni stworzyli taki układ społeczny, który pozwolił im ominąć miesiączkę a tym bardziej jakikolwiek kontakt fizyczny z nią.

Czytaj dalej

DrukujEmail

Co to jest 'Mykwa"

DSC 6792 2322Co to jest ‘Mykwa’?
W skrócie o mykwie i o jej rozwoju w dzisiejszych czasach opowiada Rywka Slonim.

Nowoczesna mykwa jest to po prostu małym basenikiem, który w ramach religii żydowskiej o tak wielu wyjątkowo pięknych szczegółach i na tle starożytnej Świątyni, a nawet na tle nowoczesnych synagog, jest dosyć skromnym i niewyróżniającym się miejscem, ale jego położenie zdradza jak ważną pozycję zajmuje w życiu i w prawie żydowskim.
Mykwa umożliwia członkom społeczności żidowskiej żyć w czystości i w świętości. Nie istnieje żadna inna instytucja lub ceremonia religijna, która byłaby w stanie wpłynąć na Żyda w tak znaczący sposób. Niestety jego moc zależy od budowy zgodnej ze szczegółami wymienionymi w Halacha.

Wszelkie naturalne zbiorniki wody jak: oceany, rzeki, studnie i jeziora są swojego rodzaju pierwotnymi ‘Mykwami’. Zawierają one wodę pochodzenia niebieskiego - Boskiego i dlatego posiadają, zgodnie z tradycją, moc oczyszczania. Ponieważ wody zostały stworzone przed ziemią (łądem), to pozwalają one osiągnąć świętość. Niestety dostęp do tych wód nie zawsze jest łatwy lub bezpieczny, nie mówiąc już o pogodzie o powietrzu czy też braku prywatności. Z tych właśnie powodów tak ważnym jest zbudowanie mykwy dla Żydów prowadzących żydowski tryb życia i dlatego robią to oni na przestrzeni tak wielu lat i tylu pokoleń.
W skrócie: Mykwę należy zbudować na ziemi lub jako nieodłączną część istniejącego budynku. Łazienki, jacuzzi lub przenośne wanny nie mogą być używane jako mykwy. Mykwa musi zawierać conajmniej 750 litrów wody deszczowej, która się do niej dostała zgodnie z bardzo szczegółowymi przepisami. W szczególnych wypadkach, kiedy nie mamy dostępu do wody deszczowej, dozwolonym jest używanie wody pochodzącej ze śniegu lub lodu naturalnego. Także w tym wypadku istnieją bardzo szczegółowe przepisy co do transportu itp..
Przypadkowy obserwator często będzie widział jeden basenik, ten służący do zanurzania się. W rzeczywistości istnieją zazwyczaj dwa baseniki, a nieraz nawet trzy, jeden obok drugiego, lub jeden pod drugim. Zebrana woda deszczowa przechowywana jest w jednym z nich, natomiast ten basenik służący do zanurzania się jest regularnie opróżniany i ponownie wypełniany wodą z kranu. Pomiędzy tymi dwoma basenikami jest ściana z dziurą o przekroju niemniejszym niż 2”. Swobodny przepływ wody powoduje, że woda do zanużania stanowi dalszy ciąg wody deszczowej tworząc tym samym przepisową mykwę. (Powyższy opis jest jedną z dwóch możliwości).
Nowoczesne mykwy posiadają filtry oczyszczające wodę. Woda sięga zazwyczaj do wysokości piersi i posiada przyjemną temperaturę. Wchodzi się do basenika po schodach (Mykwy przystosowane dla inwalidów mają także windę).
Wokół pojęcia mykwy krążą w społeczeństwie różnego rodzaju mylne poglądy. Zanurzanie się w wodzie związane jest, w sposób oczywisty i naturalny z czystością. Dodatkowo komplikuje sprawę fakt, że w trakcie historii władze zabraniały żydom kąpieli w rzekach płynących w ich miejscowościach. Jako reakcja Żydzi budowali swojego rodzaju sauny, w pobliżu których lub w nich samych znajdowały się także mykwy. Wszystko to razem przyczyniło się do pomieszania pojęć pomiędzy higieną a wymogami czystości rytualnej. Nigdy co miesięczna mykwa nie zastępowała wanny lub prysznica. W rzeczywistości istnieje Halacha, że do mykwy należy wejść czystym. Aby dotrzymać tym wymogom, każda nowoczesna mykwa wyposażona jest w wanny i prysznice oraz w szampon, mydło itp..
Do niedawna można było określić wszystkie mykwy jako nadające się do użytku, bowiem były one budowane bardzo docelowo. W ostatnich dziesięcioleciach na terenie Izraela, Stanów Zjednoczonych i Europy zaczęto zwracać uwagę na styl i wykończenie i to zarówno ze strony kobiet jak i Rabinatu, czy też ze strony gminy. Istnieją mykwy, które mogą konkurować z najlepszymi SPA zarówno ich wyposażeniem jak i wyglądem.
Gminy z dużą liczbą członków posiadają nieraz mykwy podzielone na 20-30 różnych miejsc przygotowawczych oraz z dwoma lub nawet trzema basenikami do zanurzania się. W takich mykwach istnieje domofon łączący poszczególne pokoje z pulpitem obsługi i z zarządzającą, która dba o intymność gości. Niektóre mykwy zawierają nawet sale posiedzeniowe służące działalności wychowawczej i wycieczkom.
Dzisiaj istnieją mykwy nie tylko w miejscowościach z dużą ilością Żydów, lecz nawet w bardzo odległych i egzotycznych miejscach na świecie – Ancorage na Alasce, Bogota w Kolumbii, Ladispoli we Włoszech, Yares we Francji, Agadir w Maroku oraz Asuncion w Paragwaju, no i w prawie każdym mieście w Rosji. Często w tych miejscowościach mieszkają Rabini i Rabinowe gotowi pomóc każdej kobiecie, która tego potrzebuje. Przed przybyciem do jakiegokolwiek miejsca można zasięgnąć informacji na temat mykw w miejscowej kongregacji ortodoksyjnej, w biurze mykw lub w Beit Chabad.  

Patrz - warszawska mykwa dla kobiet: http://www.chabad.org.pl/miowy/468-mikvah-mykwa

DrukujEmail

Miodowy miesiąc co miesiąc

Miodowy Miesiąc co miesiąc
Czyli jak mykwa odświeża stosunki małżeńskie
Rywka Slonim
Zasady czystości w rodzinie są nakazem Bożym. Nie ma przyczyny bardziej pełnoprawnej, logicznej czy też bardziej sensownej aby je przestrzegać i wykonywać. Jest to trudna do spełnienia micwa (przykazanie) bowiem wymaga dyscypliny a także poświęcenia czasu, sił duchowych oraz uczuć. Ta siła jest przeciwna wymogom cielesnym i przeciętny człowiek sam z siebie napewno by jej nigdy nie stworzył. Ona wymaga powstrzymania się przed decyzją i do nagięcia własnych najbardziej intymnych popędów do nakazu najwyższej instancji.
Na tym właśnie polega moc tej micwy. Sam fakt, że pochodzi od wyższej instancji niż nasze ego – czyli coś co nie bazuje na subjektywnych uczuciach, które mogą spowodować podjęcie decyzji w dowolnym kierunku - przyczynia się do utrzymywania czystości rodzinnej z obopólną korzyścią dla obojga małżonków. Ironią jest, że właśnie ta micwa, tak bardzo „niezrozumiała”, odkrywa swoje tajemnice i błogosławieństwa akurat w życiu codziennym i to w sposób bardzo oczywisty, o wiele bardziej niż jakakolwiek inna. Korzyśc jaką otrzymujemy dzięki niej jest proporcjonalna do wezwania jakie ona nam stawia.

Czytaj dalej

DrukujEmail

Od przekleństwa do błogosławieństwa. Znajdowanie radości w porodzie

Od przekleństwa do błogosławieństwa
Znajdowanie radości w porodzie
Patrzyłam na moją drogą przyjaciółkę kiedy zbierała siły przed kolejnym skurczem. Zamknęła oczy, a na jej twarzy pojawiły się czerwone wypieki.
Nigdy nie wyglądała tak pięknie i naturalnie.'Świetnie ci idzie' powiedziałam kładąc rękę na jej okrągłym brzuchu.Był napięty od skurczu. Otworzyła szeroko oczy i popatrzyła na mnie przez moment. 'Boję się' powiedziała.'Wiem.' Musi przyjąć ból, żeby zaznać ostatecznej radości. To takie poruszające obserwować kobietę, która ma zaraz rodzić. To jak oglądanie motyla, który przechodzi metamorfozę. Doświadcza bolu, jakiego nigdy dotąd nie zaznała – a jednak musi przyjąć ból, żeby zaznać ostatecznej radości.
To mieszanka uczuć, którą zobaczyłam na twarzy mojej przyjaciółki – przerażenie, ból, podniecenie, radość i miłość. Starochińskie słowo na miłość macierzyńską brzmi teng ai; pisze się je jako kombinację dwóch znaków – 'ból' i 'miłość'. Nasuwa to dwie różne interpretacje.

Czytaj dalej

DrukujEmail

Więcej artykułów…