Emor

Parsza Emor - Wajikra (Księga Kapłańska) 21:1 – 24:23

 

Emor – אֱמֹר– w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “mówić, powiedzieć”, jest to piąte słowo i pierwszy charakterystyczny wyraz tej Parszy. „Emor” jest 31-ą częścią w rocznym cyklu czytania Tory i 8-ą częścią w Księdze Wajikra. Tekst „emor” składa się z 6’106 hebrajskich liter, 1’614 hebrajskich słów, zajmuje najwięcej wersetów (215) w zwoju Tory względnie innych parsz.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Komentarz Rabina Szaloma Dow Ber Stamblera:

 

Krótki opis parszy Emor

W tej parszy, która zaczyna się od słów: "Powiedz (emor) kohanim-kapłanom, synom Aharona", mowa o różnych sposobach przejawu obecności Świętości w Świecie. Pierwszymi jej ‘pośrednikami’ byli kapłani, którzy mieli spełniać szczególne wymagania. Na przykład, nie wolno im było brać za żony rozwódek lub kobiet z ‘nieczystą’ przeszłością, zaś Kohen-Gadol mógł pojąć za żonę wyłącznie dziewicę ; nie mogli zbliżać się do ludzkich zwłok, , bowiem taki kontakt powoduje rytualną nieczystość, jednak wyjątek stanowi śmierć bliskiej osoby, wówczas kapłan może dotknąć ciała zmarłego człowieka. Kohen z ułomnościami lub z wadą fizyczną nie może odprawiać służbę w Świątyni. Koheni nie będą bezcześcić imienia Bożego. Co do zwierząt ofiarnych: ułomne, chore zwierzę nie może być przeznaczone na ofiarę. Nowonarodzone ciele, jagnię lub koźlątko powinno pozostać przy matce minimum siedem dni od narodzin zanim będzie można przeznaczyć go na ofiarę. Zakazane jest przenosić w ofierze zwierzę i jego dziecię tego samego dnia. Nakazów i zakazów wymienia się kilkanaście.

W dalszej kolejności czytamy: "Oto czasy świę­te Pana, na które bę­dzie­cie wzy­wać ich zwo­ła­nia­mi świę­ty­mi, to są moje czasy świę­te!" (23:2). W każ­dym z uro­czy­stych dni za­war­ta jest wła­ści­wa cząst­ka świę­to­ści oraz szcze­gól­ny typ du­cho­wo­ści. Można powiedzieć: w każ­dym ze świąt wier­ni roz­po­zna­ją w sto­sow­nym cza­sie jeden z wy­mia­rów swo­je­go po­wo­ła­nia. B-g przy­wo­łu­je imio­na świąt. Naj­waż­niej­szy jest Sza­bat, dzień cał­ko­wi­te­go odpo­czyn­ku i od­da­nia się w pełni Bo­skiej Obec­no­ści. Ko­lej­ny­mi są: Pe­sach, trwające 7 dni a rozpoczyna się dnia 15-go miesiąca Nissan, pół-świę­to - Omer, Święto Szawuot, Rosz Ha­sza­na, Jom Kip­pur, Sukkot - Świę­to szałasów rozpoczyna się dnia 1-go miesiąca Tiszrej, Święto Szmini-Aceret, nadchodzące ósmego dnia po rozpoczęciu Święta Sukkot.

Pe­sach jest świę­tem wol­no­ści. Sza­wu­ot jest świę­tem, gdy B-g ofiarował Torę ludowi Izraela - to Świę­to ra­do­ści, któ­re­mu w daw­nych cza­sach to­wa­rzy­szy­ła piel­grzym­ka do Świą­ty­ni. Od­stęp mię­dzy obu świę­ta­mi trwa 50 dni. W tym cza­sie od­li­cza się 49 dni Omer (omer to też miarka ze zbiorów jęczmienia). Ten okres zwią­za­ny był z ofia­ro­wa­niem pier­wo­cin ka­pła­nom: skła­da­ne były w ofie­rze chleb i ba­ran­ki, przy­no­szo­no ka­pła­nom snopy świe­żo ścię­te­go zboża "do wy­ko­na­nia nimi gestu ko­ły­sa­nia". Oczy­wi­ście zwy­czaj ten już nie ist­nie­je, ale współ­cze­śni nam ka­ba­li­ści uwa­ża­ją, że 7 ty­go­dni dzie­lą­ce dwa wiel­kie świę­ta na­le­ży trak­to­wać jako czas du­cho­we­go przy­go­to­wa­nia się do otrzy­ma­nia Tory. W tym cza­sie trze­ba w sobie roz­wi­jać cnotę mi­ło­sier­dzia, siłę du­cho­wą, rów­no­wa­gę i za­ufa­nie.

Na Nowy Rok (Rosz Ha­sza­na) szczególnie jest odczuwalna obecność B-ga - Kró­la Wszech­świa­ta. Tego dnia zo­sta­je za­pi­sa­ne, jak długo przyj­dzie nam żyć, kto umrze przed cza­sem, kto w swoim cza­sie. Kto umrze od wody, kto od mie­cza, kto z głodu, a kto od cho­ro­by. Tego też dnia wszyst­kie rze­czy wra­ca­ją do swego pier­wot­ne­go stanu. Kie­ru­ją­ca nimi we­wnętrz­na wola po­wra­ca do Boga, świa­ty znaj­du­ją się w sta­nie uśpienia i pod­trzy­mu­je je w ist­nie­niu tylko Wola Ze­wnętrz­na. Dźwię­kiem szo­fa­ru - ba­ra­nie­go rogu, B-g od­zy­sku­je atry­but su­we­ren­no­ści i budzi się w Nim pra­gnie­nie pa­no­wa­nia.

Na Jom Kip­pur to, co w Nowy Rok za­pi­sa­no w księ­gach życia, zo­sta­je ‘przypie­czę­to­wa­ne’: osta­tecz­nie za­pa­da­ją de­cy­zje o życiu, śmier­ci, cho­ro­bie. Świę­to ob­ja­wia w nas zdol­ność skru­chy - jed­nej z sied­miu rze­czy za­ist­nia­łych jesz­cze przed stwo­rze­niem świa­ta. Bez skru­chy nie po­tra­fi­my wy­zwo­lić się od nie­na­wi­ści i wro­go­ści. Jest to dzień po­ku­ty i peł­ne­go postu.

Sukkot - Świę­to sza­ła­sów jest świę­tem ra­do­ści. Je­dy­ne, jak ma­wia­ją cha­sy­dzi, w które wcho­dzi­my w za­bło­co­nych bu­tach. Przez sie­dem dni Żydzi miesz­ka­ją w na­mio­tach, a ich domem staje się to, co chwi­lo­we, nie­sta­łe, kru­che.

Każde ze świąt ob­ja­wia i wlewa w nas to, co Świę­te. To, co Świę­te, ob­ja­wia się rów­nież w na­szym sto­sun­ku do ludzi. Dla­te­go Par­sza Emor za­wie­ra na­ka­zy, jak po­stę­po­wać wobec skrzyw­dzo­ne­go czło­wie­ka. Bo krzyw­da poprzez (na przykład) morderstwo jest krzyw­dą wy­rzą­dza­ną Bogu, który w każ­dym z ludzi za­warł to, co ma w sobie: duszę, czyli tchnie­nie, rozum i wol­ność.

Parsza Emor również opisuje rytuał zapalania Menory w Świątyni .

Na końcu Parsza Emor opowiada o zdarzeniu ukarania człowieka za bluźnierstwo, także o prawach karania za morderstwo, spowodowania trwałego skaleczenia i uszkodzenia mienia.

Kolejność czytania w cyklu tygodniowym

Czytanie pierwsze: Wajikra, 21:1-15

 Czytanie drugie: Wajikra, 21:16-22

 Czytanie trzecie: Wajikra , 22:17-33

 Czytanie czwarte: Wajikra, 23:1-22

 Czytanie piąte: Wajikra, 23:23-32

 Czytanie szóste: Wajikra , 23:33-44

 Czytanie siódme: Wajikra, 24:1-23